เวชศาสตร์การบิน เป็นวิทยาการด้านการแพทย์สาขาหนึ่งซึ่งเกี่ยวข้องกับผลกระทบต่อการทำงานของ ร่างกายมนุษย์อันเนื่องมาจากการบิน กล่าวคือการบินหรือการเดินทางด้วยอากาศยานทำให้มนุษย์ ต้องเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปจากสภาวะความเคยชินที่มนุษย์ดำรง อยู่ในช่วงวิวัฒนาการอันยาวนานของมนุษยชาติ สภาวะดังกล่าวได้แก่ การขึ้นไปที่ระยะสูงซึ่งมนุษย์ไม่สามารถดำรงชีพอยู่ได้เนื่องจากความกด บรรยากาศที่ลดลง ความหนาแน่นของอากาศ ตลอดจนอุณหภูมิและความชื้นที่ลดต่ำลงอย่างยิ่ง นอกจากนี้ยังมีการเปลี่ยนแปลงของความเร็วและท่าทางการบินที่รุนแรงและซับ ซ้อนทำให้เกิดอาการหลงสภาพการบินและผลกระทบจากอัตราเร่งของอากาศยาน อีกทั้งการที่เครื่องบินสามารถทำการบินได้เป็นระยะเวลานานและระยะทางที่ยาว ไกลทำให้เกิดอาการเหนื่อยล้า และยังมีผลกระทบจากการจำกัดการเคลื่อนไหวร่างกาย ตลอดจนการปรับเปลี่ยนเวลาของนาฬิกาชีวภาพของมนุษย์ ปรากฎการณ์ดังกล่าวมีผลกระทบต่อการทำงานของร่างกายมนุษย์ รวมเรียกว่า “สรีรวิทยาการบิน” (Aviation Physiology)
นอกจากนี้เนื่องจากการบินเป็นการปฏิบัติงานที่ค่อนข้างยุ่งยากซับซ้อนและ ยอมให้มีความผิดพลาดเกิดขึ้นได้น้อยมาก จึงต้องการบุคคลที่มีความเหมาะสมของพื้นฐานบุคลิกภาพ ระดับเชาว์ปัญญา ตลอดจนปฏิกิริยาการตอบสนองของร่างกาย เป็นต้น รวมเรียกว่า ปัจจัยด้าน “ จิตวิทยาการบิน” (Aviation Psychology)
กล่าวโดยสรุป เวชศาสตร์การบินเป็นกิจการแพทย์ซึ่งดำเนินการเกี่ยวข้องกับมนุษย์เพื่อที่จะ ทำให้เกิดความปลอดภัย ตลอดจนก่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการปฏิบัติงานหรือเดินทางโดยอากาศยาน นั่นเอง